کد مطلب:30031 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:49

گنجینه پرسمان » اعتقادات

آيا ايمان، كم و زياد ميشود؟

پس از آنكه گفتيم عنصر مقوم و اصلي ايمان همان اعتقاد قلبي است، ميگوييم: ايمان از دو ناحية كم و زياد ميشود: ناحية عقيده و ناحية عمل. اما از ناحية عقيده: ايمان اولياء و انبياء به خدا و رسول در مقايسه با ايمان ساير مردم. اما ايمان از ناحية عمل: ايمان كسي كه او به اندازة يك چشم بهم زدن گناه نميكند، حتي گناه به ذهنش هم خطور نميكند در مقايسه با كسي كه فرايض را ترك ميكند و كبائر را مرتكب ميشود.
البته ما منكر اين نيستيم كه چه بسا ترك فرايض و ارتكاب معاصي در درازمدّت به الحاد و انكار و تكذيب و جحد منجر شود. خداوند سبحان ميفرمايد: «ثمّ كان عاقبه الذين اساؤا السّوأي أن كذّبوا بايات الله و كانوا بها يستهزئون» روم/10
«عقيده و عمل صالح» مانند ريشه و ساقة درخت است. همانگونه كه تقويت ريشه در رشد ساقه تأثير دارد و كمال ساقه ثمر دادن آن است، هم چنين پرورش ساقه و تربيت آن در اثر قطع شاخههاي زايد و هرسكردن و در معرض نور آفتاب قرار دادن آن، در رشد ريشه مؤثر است. رابطه تبادلي بين عقيده و عمل مانند رابطه تبادلي بين ريشه و ساقه درخت است.
بلي اين وضع در رابطه با تأثير ايمان در عمل و تاثير عمل در اعتقاد است. پس كسي كه افسار گسيخته در ميدان شهوت براي اشباع غرايزش دورترين حدود الهي را در مينوردد، محال است كه بتواند افكار و اعتقادات ديني و فضليتهاي روحياش را حفظ نمايد. هر چه بيشتر در ميدان مفاسد بتازد از ارزشهاي ديني بيشتر دور ميشود زيرا مفاسد، او را از حركت در مسير دين باز ميدارد و به سوي عصيان سوق ميدهدو همچنين اندك اندك از اين معتقدات رها شده واز آن جدا ميگردد و آن را به پشت سر مياندازد. آية كريمه نيز به اين حقيقت اشاره دارد. از اينجا روشن ميشود كه نظريه تفكيك بين عمل و كفر، و عقيده و سلوك نظرية ناصوابي است كه از غفلت از تأثير اين دو بعد ناشي ميِشود.

---

فرهنگ عقايد و مذاهب اسلامي ج 5
آية الله جعفر سبحاني